แบบเรียนวรรณคดีไทยเรื่อง วาสิฏฐี (หนังสือดี 100 เล่ม)

เรียบเรียงโดย เสฐียรโกเศศ และ นาคะประทีป พิมพ์ครั้งที่ 32 จัดพิมพ์โดยองค์การค้าของคุรุสภา พ.ศ.2521 ปกอ่อน 282 หน้า

วาสิฏฐี (ภาคหนึ่ง บนดิน) เป็นส่วนหนึ่งของเรื่อง กามนิต ซึ่ง เสฐียรโกเศศ (พระยาอนุมานราชธน) และ นาคะประทีป (พระสารประเสริฐ) แปลเรียบเรียงจากฉบับแปลภาษาอังกฤษของ จอห์น. อี. โลจี (John E. Logie) จากเรื่อง The Pilgrim Kamanita ที่แปลจากบทประพันธ์ภาษาเยอรมันของ คาร์ล อดอล์ฟ เจลลิรูป (Karl Adolph Gjellerup) กวีและนักเขียนชาวเดนมาร์ค (พ.ศ.2400-2462) ผู้ได้รับรางวัลโนเบล สาขาวรรณกรรม พ.ศ.2460 ฉบับภาษาไทย จัดพิมพ์ครั้งแรก พ.ศ.2473

คำปรารภของ ส. ศิวรักษ์ ในหนังสือ กามนิต วาสิฏฐี ฉบับสำนักพิมพ์ศยาม พ.ศ.2534 (คำปรารภนี้ เขียนเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม 2520) มีความบางตอนว่า

คุณค่าของกามนิตในทางวรรณคดีนั้นไม่เป็นที่กังขา แต่คนส่วนใหญ่สมัยนี้คงไม่ทราบว่าหนังสือนี้เป็นหัวเลี้ยวที่สำคัญในทางวรรณกรรมไทยฝ่ายพระพุทธศาสนาด้วย ผู้ใหญ่เล่าให้ฟังว่าเมื่อก่อนเปลี่ยนแปลงการปกครองนั้น ปัญญาชนสมัยนั้นเริ่มรู้สึกแล้วว่าไม่มีหนังสือสมัยใหม่สอนพระพุทธศาสนาแก่คนรุ่นใหม่.....พอกามนิตเผยร่างออกมา ทางสำนักไทยเขษม ปัญญาชนในสมัยนั้นก็เลยโล่งอกไปว่าในรัชกาลที่เจ็ดมีหนังสือดีในทางพระศาสนาปรากฏออกมาแล้ว.....

แก่นอันเป็นคุณค่าของเรื่องกามนิตคือ ความรัก ความทุกข์จากรัก และดับทุกข์ด้วยธรรมมะ นวนิยายนี้เป็นงานโรแมนติกอันมีความลึกซึ้ง รสรักทางวรรณกรรมได้เจือธรรมรสเข้าด้วยกัน กลมกลืน ทรงพลัง ประทับใจ มิใช่งานประพันธ์ดาดๆ สำหรับชั่วเวลาสักระยะหนึ่ง งานวรรณกรรมเรื่องนี้จึงอยู่ในเกราะกำบังของกาลเวลา เนื่องจากความถึงพร้อมของเนื้อหาและรูปแบบศิลปะ

**ได้รับคัดเลือกให้เป็นหนังสือดี 100 ชื่อเรื่องที่คนไทยควรอ่าน ประเภทนวนิยาย 

สภาพ : สันปกและปกหลังมีจุดคล้ำ ขอบกระดาษมีคราบฝุ่น-จุดคล้ำ กระดาษแผ่นแรกเขียนชื่อเจ้าของเดิม หน้าท้ายๆ มีรอยพับที่มุมบน เนื้อหามีขีดเส้นใต้และจดโน้ตด้วยดินสอ-ปากกาหลายหน้า หน้าท้ายๆ มีรอยพับที่มุมบน